Porsche-Biografia, E-BOOKI, Nowe (h - 123)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Biografia Ferdinanda Porsche
70 lat temu - 25 kwietnia 1931 roku - została zarejestrowana firma Dr. Ing. h.c. F.
Porsche GmbH. Samochody noszšce imię założyciela szybko stały się symbolem
wyrafinowanej techniki, imponujących osiągów i pięknej stylistyki. Rok 2001 jest nie
tylko jubileuszem firmy, ale także okrągłą 50. rocznicą śmierci jej założyciela, którego
nie wahałbym się nazwać geniuszem motoryzacji.
Koniec XIX wieku był czasem, w którym elektryczność stanowiła wielką rzadkość i
luksus. Nietrudno wyobrazić sobie zdziwienie ojca przyszłego konstruktora, kiedy
po kilkudniowej nieobecności powrócił do domu i zastał tam generator prądu oraz
położoną instalację elektryczną. Zdziwienie było tym większe, że syn Antona
Porsche miał wówczas zaledwie 16 lat. Odnosząc ten wyczyn do dzisiejszych
realiów, można porównać go - z przymrużeniem oka - do zainstalowania przez 12-
latka w domu reaktora atomowego. Nic więc dziwnego, że Anton zdał sobie sprawę,
iż zmuszenie Ferdinanda do zajęcia się hydrauliką byłoby ogromną stratą. Zgodził
się więc na uczęszczanie syna na wieczorowe kursy w szkole i wyjazd do Wiednia do
pracy w firmie elektrycznej. W ciągu czterech lat Ferdinand awansował na
kierownika wydziału badań rozwojowych. W tym czasie Porsche stworzył pierwsze
ważne i wielokrotnie później wykorzystywane rozwiązanie - mixed-drive -
polegające na wykorzystywaniu silnika spalinowego do napędzania silnika
elektrycznego umieszczonego w piaście koła pojazdu. Po rozpoczęciu współpracy z
firmą Lohner and Company rozwiązanie to zostało wykorzystane w pojeździe
Lohner-Porsche z roku 1900, który został zaprezentowany na wystawie światowej w
Paryżu.
Sześć lat później Ferdinand rozpoczął pracę w firmie Austro-Daimler. W roku 1909 w
trwającym tydzień wyścigu Księcia Henry'ego Austro-Daimler zajął drugie miejsce.
Rozgoryczony porażką Porsche zamiast uczestniczyć w bankiecie z okazji wręczenia
nagród zamknął się w pokoju i zajął projektowaniem samochodu, który wygrałby
ów wyścig. W efekcie rok później na 170 załóg samochody zbudowane według
projektu Porsche zajęły trzy czołowe miejsca, a zwycięskie auto prowadził osobiście
Ferdinand. W roku 1916 Porsche był już dyrektorem zarządzającym w firmie Austro-
Daimler. W tym samym roku w uznaniu zasług i talentu otrzymał honorowy
doktorat Uniwersytetu Wiedeńskiego.
Podczas I wojny światowej Porsche powrócił do swojego pomysłu mixed-drive
podczas projektowania transportera wojskowego, a także napędu największego
wówczas działa - Wielkiej Berty.
Do 1923 roku Porsche pracował dla firmy Austro-Daimler, tworząc kilka wybitnych
samochodów wyścigowych. Na skutek konfliktu z zarządem firmy, który nie
podzielał jego entuzjazmu dla sportu, przeniósł się do Daimlera w Stuttgarcie. W
mieście tym zbudował dom, który pozostaje w rękach rodziny do dnia dzisiejszego.
Pierwszym dziełem w nowej pracy był 2-litrowy turbo Daimler, który w 1924 r.
wygrał sławny wyścig Targa Florio. W ciągu 6 lat współpracy z Daimlerem Porsche
stworzył całą serię Mercedesów: S, SS, SSK, SSKL oraz sławny 6-cylindrowy, 6-
litrowy silnik o mocy 140 KM, który napędzał bolidy Mercedesa w 27 wyścigach, z
czego 21 było dla nich zwycięskich.
W 1929 roku po raz kolejny konserwatywne kierownictwo firmy, w której pracował
Porsche, nie było w stanie docenić jego nowatorstwa i znowu zamiast ustąpić,
Porsche wolał odejść. Tym razem odszedł do fabryki Steyr w Wiedniu. Rok później
w efekcie krachu na Wall Street Steyr splajtował. Jak się okazało, na szczęście dla
przyszłości motoryzacji. Sytuacja, w jakiej znalazł się Porsche, skłoniła go do
zebrania swoich najlepszych współpracowników, przeniesienia się do Stuttgartu i
otworzenia własnej firmy. Tak więc 25 kwietnia 1931 roku Dr. Ing. h. c. F. Porsche
GmbH została zarejestrowana jako spółka zajmująca się konstruowaniem i
doradztwem w zakresie: silniki, pojazdy, samoloty i statki. Do zespołu dołączył 22-
letni syn założyciela - Ferry, którego głównym zadaniem na początku istnienia firmy
było poszukiwanie zleceń.
W roku 1932 Ferdinand Porsche otrzymał od Stalina propozycję objęcia stanowiska
naczelnego inżyniera Związku Radzieckiego, odpowiedzialnego za projektowanie
samochodów, silników lotniczych oraz pojazdów wojskowych. Atrakcyjność
propozycji była ogromna, bowiem poparta pełną niezależnością i swobodą
finansową. Nie do zaakceptowania był zakaz opuszczania Związku Sowieckiego bez
specjalnego zezwolenia władz, a także kłopoty językowe. Propozycja została
odrzucona. W tym czasie Porsche pracował nad wyścigowym samochodem, który
pod szyldem Auto Union w połowie lat trzydziestych jako Srebrna Strzała święcił
wielkie tryumfy. Kolejnym projektem z tego okresu był samochód dla mas, który
ujrzał światło dzienne w 1938 roku jako Volkswagen. W Polsce nazwany został
później Garbusem.
Innym sławnym dziełem z czasów II wojny była wojskowa wersja VW znana jako
Kübelwagen. Powstała zgodnie z życzeniem marszałka Rommla - gdzie wielbłąd
dotrze, tam i Kübelwagen powinien dojechać. Prawdziwie wojennymi dziełami
Porsche były jednak czołgi - Leopard, Tiger i Maus. Pod koniec wojny, kiedy
Stuttgart przeżywał naloty dywanowe, firma Porsche przeniosła się do miejscowości
Gmünd w południowej Austrii, która pozostała siedzibą firmy aż do roku 1950. Po
zakończeniu wojny Ferdinand Porsche oraz jego siostrzeniec, dr Anton Piech,
otrzymali bardzo zdecydowane zaproszenie od Francji do opracowania samochodu
dla mas francuskich. Po prawie dwóch latach prac powstał późniejszy 2CV.
W tym czasie syn profesora - Ferry - opracował w Gmünd na zamówienie włoskiego
przemysłowca Piero Dusio samochód wyścigowy Cisitalia Grand Prix, który nawet
dziś budzi podziw. Napędzany był 12-cylindrowym bokserem o pojemności 1,5 litra,
miał dwie sprężarki, napęd na cztery koła i moc 385 KM. Profesor po powrocie z
Francji, obejrzawszy projekt, stwierdził: sam nie zrobiłbym tego lepiej. Pieniądze
pozyskane za opracowanie tego projektu pozwoliły firmie stanąć na nogi i
opracować kolejną rewelację, dzięki której firma zyskała sławę jako producent
sportowych samochodów - model 356.
W roku 1950 firma powróciła do siedziby w Zuffenhausen pod Stuttgartem. Rok
później Ferdinand Porsche zmarł. Przed śmiercią zdążył jednak być świadkiem
uruchomienia produkcji jego największego marzenia - Volkswagena Garbusa. Ten
popularny samochód stał się legendą motoryzacji, bijąc rekord ustanowiony przez
Forda T - ponad 15 milionów Garbusów wyprodukowano do 17 lutego 1972 roku.
Wstrzymano wtedy jego produkcję w Wolfsburgu, ale produkowany jest jeszcze do
dnia dzisiejszego w Meksyku. Tymczasem firma odnosiła zwycięstwo za
zwycięstwem na torach wyścigowych, w tym również w tak prestiżowych imprezach
jak 24-godzinny wyścig Le Mans. W roku 1951 model 356 po raz pierwszy wygrał
tam w swojej klasie. Kolejne sukcesy przyszły z nowym modelem 550.
Później potęgę firmy rozwijał syn profesora, Ferry. Na początku lat 60. z kolei jego
syn - Ferdinand Alexander Butzi, stworzył dwa wyścigowe bolidy - 718 i Carerra
GTS oraz kolejną legendę firmy, która żyje do dnia dzisiejszego - model 911. Choć
nie ma porównania pomiędzy dzisiejszą kondycją firmy Porsche a jej sytuacją w roku
1951, kiedy umierał Ferdinand Porsche, trudno zaprzeczyć, że to właśnie on, a
później jego syn Ferry stworzyli podwaliny potęgi firmy. Dziś Porsche należy do
firm o ogromnym i rzadko spotykanym potencjale. Czerpie z niego wiele innych firm
nie tylko z branży motoryzacyjnej.
Choć minęło wiele lat, model 911 wciąż jest produkowany - wprawdzie z daleko
idącymi zmianami, ale jednak. W nowych produktach takich jak przewyższający już
popularnością dziewięćsetjedenastkę Boxster trudno nie zauważyć echa dawnych lat
- zarówno w warstwie technicznej, jak i estetycznej. Nawet w ostatnio pokazanym
modelu Carrera GT nie sposób nie dostrzec nawiązań do historycznego modelu 917
czy RSK Spider.
Historia marki
Profesor Ferdynand Porsche był jedną z największych osobowości przemysłu
samochodowego pierwszej połowy naszego wieku. Auta konstruowane przez firmę
nazwaną jego nazwiskiem po dziś dzień noszą znamiona unikalnych koncepcji
profesora.
Początek lat trzydziestych okazał się niesłychanie trudny dla przemysłu
niemieckiego. Wiele firm bankrutowało, a inne masowo zwalniały pracowników.
Bezrobocie sięgnęło 20%. Wydłużały się kolejki po chleb. Sprzedaż samochodów
spadła ze 150 563 sztuk w 1928 roku do 88 453 w 1931. Następny rok był jeszcze
gorszy - zbyt znalazło tylko 64 377 pojazdów. Tymczasem 25 kwietnia 1931 roku do
rejestru handlowego Stuttgartu wpisano firmę: "Biuro konstrukcyjne Ferdynanda
Porsche dla pojazdów lądowych, powietrznych i wodnych", z siedzibą przy
Kronenstrasse 24. Ferdynand Porsche był jednym z najsłynniejszych konstruktorów
niemieckiego przemysłu samochodowego. Urodzony w wieku elektryczności i pary
(3 września 1875 roku w Maffersdorf jako poddany Franciszka Józefa), fascynował
się nimi od najmłodszych lat. Mając 18 lat, w rodzinnym domu zainstalował
generator i oświetlenie elektryczne. Pracę zaczął rok później w wiedeńskim zakładzie
wytwarzającym urządzenia elektryczne. W 1899 roku przeniósł się do innej
wiedeńskiej firmy - producenta pojazdów Lohnera, gdzie konstruował samochody
elektryczne z silnikami umieszczonymi w piastach kół. Po sześciu latach zmienił
pracodawcę i został dyrektorem technicznym w austriackim oddziale Daimlera. W
nowym przedsiębiorstwie zajął się autami napędzanymi silnikami spalinowymi. Tam
też powstały pierwsze austriackie motory lotnicze. W czasie pierwszej wojny
światowej konstruował sprzęt bojowy, m.in. zaprojektował ciężki ciągnik kołowy z
napędem spalinowo-elektrycznym do transportu 43-tonowych moździerzy Skody.
W 1917 roku za swoje dokonania Porsche otrzymał honorowy tytuł doktora nauk
technicznych - ten słynny konstruktor nigdy nie rozpoczął studiów! Austriacki
przemysł z trudnością dawał sobie radę w powojennej rzeczywistości okrojonego
imperium. Interesy szły marnie, zaczęły się niesnaski, i w 1923 roku Porsche
przeniósł się do Daimlera w Stuttgarcie. W Niemczech koncentrował się na
projektowaniu aut sportowych. Jego dziełem są słynne Mercedesy K, S, SS, SSK i
SSKL. Drugim ulubionym zajęciem doktora było konstruowanie samochodów
popularnych. Dla Mercedesa stworzył Typ 130 z silnikiem z tyłu. Szefostwo
Mercedes-Benz (obie firmy połączył się w 1926 roku) uznało jednak, że model nie
odpowiada strategii rynkowej koncernu. Strony pokłóciły się i w rezultacie w 1928
roku Porsche odszedł z firmy.
Powrócił do rodzinnej Austrii, gdzie Steyr - wówczas największy tamtejszy
producent samochodów - zaproponował konstruktorowi identyczną funkcję jaką
pełnił w Stuttgarcie. Kryzys ekonomiczny pokrzyżował jednak wszystkie plany:
Steyr zbankrutował, a Porsche postanowił uniezależnić się od wszystkich i stworzyć
własną firmę. Wybrał Stuttgart, najwygodniej położony w tej części Europy.
Zatrudnił doskonałych fachowców ze Steyra. Nazwisko Ferdynanda Porsche było
[ Pobierz całość w formacie PDF ]