Potiomkin

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Mark Joseph�Potiomkin�To kill the �Potiomkin�T�umaczy�: Krzysztof Fordo�skiWydawnictwo Adamski i Bieli�skiWarszawa 1994Mojemu ojcuWojna - to gra.ClausewitzKa�d� wojn� rz�dzi podst�p.Sun TzuProlog27 maja 1968 roku, o godzinie pierwszej po po�udniu, USS �Scorpion�, atomowy okr�t podwodny z dziewi��dziesi�cioma dziewi�cioma cz�onkami za�ogi na pok�adzie, mia� zgodnie z planem zawin�� po dziewi��dziesi�ciodniowym patrolu do macierzystego portu Norfolk w stanie Wirginia. Na nabrze�u czeka�y ju� rodziny cz�onk�w za�ogi.Oko�o trzeciej po po�udniu rzecznik prasowy Marynarki og�osi�, �e �Scorpion� zawinie do bazy z op�nieniem. Okr�t nie porozumiewa� si� z portem, ani nie wzywa� holownika.Po kolejnych kilkunastu godzinach ciszy, Marynarka podj�a poszukiwania na wodach otaczaj�cych Norfolk. W ci�gu nast�pnych dni rozszerzono obszar poszukiwa� na ca�y Atlantyk. 5 czerwca Marynarka og�osi�a, �e �Scorpion� zosta� uznany za zaginiony, a 30 czerwca okr�t skre�lono z rejestru.Zagini�cie �Scorpiona� by�o najgorszym wypadkiem, jaki przydarzy� si� okr�towi wojennemu Marynarki Stan�w Zjednoczonych od zako�czenia II wojny �wiatowej.USS �Scorpion�, SSN 589, jeden z sze�ciu okr�t�w podwodnych klasy Skipjack, mierzy� 77 metr�w d�ugo�ci i 9 metr�w szeroko�ci. Zosta� zbudowany przez stoczni� Electric Boat Division of General Dynamics Corporation w Groton w stanie Connecticut i przyj�ty do s�u�by 29 lipca 1960 roku. Kosztowa� czterdzie�ci milion�w dolar�w.Jego reaktor atomowy typu S5W, zbudowany w zak�adach Westinghouse, dostarcza� do�� mocy, by o�wietli� niewielkie miasto. �Scorpion� by� ofensywnym okr�tem podwodnym, nie przenosi� jednak na pok�adzie mi�dzykontynentalnych pocisk�w balistycznych. Uzbrojony zosta� w torpedy r�nych typ�w, w tym kilka z j�drowymi g�owicami bojowymi przeznaczonymi do niszczenia okr�t�w podwodnych i wi�kszych jednostek nawodnych przeciwnika.Jego za�oga, sk�adaj�ca si� z dziewi��dziesi�ciu dziewi�ciu ludzi, reprezentowa�a najwy�szy poziom umiej�tno�ci ze wszystkich jednostek US Navy.Ich zagini�cie pozosta�o prawie ca�kowicie niezauwa�one. W maju 1968 roku �o�nierze i marynarze ameryka�scy gin�li codziennie w Wietnamie, Francja prze�ywa�a strajk generalny, studenci z Uniwersytetu Columbia i innych uczelni okupowali kampusy. Bitwa pod Khe San, rewolucja kulturalna w Chinach, secesja Biafry, �mier� dra Martina Luthera Kinga wype�nia�y tytu�owe strony ameryka�skich gazet.5 czerwca 1968 roku Trybuna� Dochodzeniowy Marynarki USA zebra� si� w Norfolk i przes�ucha� przy drzwiach zamkni�tych ponad dziewi��dziesi�ciu �wiadk�w. 5 sierpnia tego roku �The New York Times� poda� w kr�tkiej notce, �e obs�uga stacji SOSUS* [SOSUS - system kontroli NATO oparty na sieci hydrolokator�w dennych [przyp. red.]] w Grecji dokona�a 21 maja nagrania implozji, kt�ra mia�a miejsce na �rodkowym Atlantyku.W mi�dzyczasie rozpocz�y si� powa�ne poszukiwania w g��binach Oceanu Atlantyckiego. USS �Mizar�, statek przeznaczony do bada� oceanograficznych, otrzyma� zadanie odnalezienia wraku. �Mizar� prowadzi� poszukiwania na du�ej g��boko�ci przy u�yciu hydrolokator�w, magnetometr�w, aparat�w fotograficznych i kamer filmowych.W sierpniu Trybuna� zako�czy� dochodzenie, nie ustaliwszy jednoznacznej przyczyny katastrofy. 29 pa�dziernika �Mizar� odnalaz� wrak �Scorpiona�, czterysta mil od ostatniej podanej pozycji, na g��boko�ci 3.425 metr�w i zrobi� dwana�cie tysi�cy fotografii szcz�tk�w okr�tu.Trybuna� zebra� si� ponownie w listopadzie, przebada� dowody dostarczone przez �Mizar� i wyda� oficjalne o�wiadczenie 31 stycznia 1969 roku. Wi�ksza cz�� tego dokumentu zosta�a opatrzona klauzul� ��ci�le tajne�. W ujawnionych fragmentach dokumentu Trybuna� o�wiadczy�, �e �prawdziwa przyczyna zatoni�cia �Scorpiona� nie mo�e zosta� ustalona na podstawie obecnie dost�pnych materia��w�. Katastrofa SSN 589 sta�a si� oficjaln� tajemnic�.Na pocz�tku 1968 roku prasa �wiatowa donosi�a o licznych wypadkach dotycz�cych okr�t�w podwodnych. 25 lutego izraelski okr�t podwodny �Dakar� zagin�� na Morzu �r�dziemnym. 11 kwietnia okr�t marynarki radzieckiej klasy Golf II zaton�� na Pacyfiku. Kilka miesi�cy p�niej szcz�tki tego okr�tu wy�owi� �Glomar Dcplorer�.�Scorpion� zaton�� 21 maja. Czy wszystkie te wypadki by�y tylko zbiegiem okoliczno�ci? Odpowiedzi na te pytania mog� le�e� w archiwach zainteresowanych si� zbrojnych. Podstawow� cech� broni podwodnej jest tajemnica, operacje podwodne zaliczaj� si� do naj�ci�lej strze�onych sekret�w wszystkich pot�g militarnych. W Marynarce ameryka�skiej mawia si�, �e podwodniacy to Milcz�ca S�u�ba. Okr�ty s� ciche, a ich za�ogi nieme.Mimo to, po wszystkich flotach �wiata kr��� plotki. Pog�oski utrzymuj�ce si� przez lata, nasilaj� si� i zanikaj�, nigdy jednak nie przestaj� fascynowa�. Czy pod koniec lat sze��dziesi�tych, gdy radziecka marynarka czyni�a wszystko co mog�a, by dogoni� i prze�cign�� technologicznie Stany Zjednoczone - dosz�o do wojny podwodnej?Powie�� ta jest fikcj�. Opisane okr�ty i ich za�ogi powsta�y w wyobra�ni autora, ale atmosfera czasu i charakter konfliktu s� prawdziwe. Wtedy, podobnie jak teraz, dwadzie�cia cztery godziny na dob�, 365 dni w roku, si�y podwodne Stan�w Zjednoczonych i Zwi�zku Radzieckiego stawia�y sobie czo�a na wszystkich oceanach Ziemi, graj�c w �mierciono�n� gr�: wojn� nuklearn�. Czy to co zdarzy�o si�, je�li w og�le si� zdarzy�o, mo�e zdarzy� si� znowu?1Srebrne delfiny? Norfolk, WirginiaW poprzek piersi Sorensena wzbija�y si� nad wod� dwa delfiny. Marynarze m�wili, �e to delfiny, ale te dziwne stworzenia, kt�re utrwalono tuszem pod sk�r� Sorensena, nie przypomina�y zbytnio weso�ych, zamieszkuj�cych morza, waleni. Obydwa mia�y wytrzeszczone oczy i pyski otwarte tak szeroko, jak gdyby chcia�y po�kn�� zaraz okr�t podwodny, toruj�cy sobie mi�dzy nimi drog�. Sam za� okr�t: staromodny, jeszcze z nap�dem spalinowo-elektrycznym, z zaostrzonym dziobem, niezgrabn� os�on� hydrolokatora i archaiczn� kotwic�, zdawa� si� p�yn�� prosto z serca Sorensena.W ci�gu kilku lat tatua� zblad�, przybieraj�c barw� b��kitnej szaro�ci. Jasne w�osy zas�ania�y niekt�re drobniejsze szczeg�y, ale napis biegn�cy przez ca�y kad�ub okr�tu by� nadal czytelny: SSN 593.Sorensen by� wielkim facetem. Nawet w obecnym stanie, pijany, a prawd� powiedziawszy zalany w trupa, nagi, rozci�gni�ty na ��ku prostytutki, emanowa� si�� jak miecz schowany w pochwie.Na wp� u�piony, z zamkni�tymi oczyma ws�uchiwa� si� w oddech le��cej obok niego dziewczyny.Zazwyczaj Lorraine nie zwraca�a specjalnej uwagi na swych klient�w. Wi�kszo�� przychodzi�a tu z bazy Marynarki. Sorensen by� jednak kim� specjalnym. Wydawa� mn�stwo pieni�dzy, wiedzia� czego chcia� i traktowa� j� porz�dnie. Dobrze si� z nim bawi�a. Podoba�o jej si�, gdy na jego twarzy pojawia� si� krzywy u�mieszek. Jego oczy otacza�y ciemne obw�dki, ale nie wiedzia�a czy zawsze tak wygl�da. W�osy nosi� d�u�sze ni� zezwala� na to regulamin, za�o�one za du�e uszy. Sk�r� mia� zdrow� i opalon�.Leniwie przesun�a palcami po tatua�u. Sp�dzi�a w Norfolk wystarczaj�co du�o czasu, by rozpozna� insygnia Submarine Service i wiedzie� jakich pyta� nie zadawa� podwodniakowi. Nie, nie dostawali tam klaustrofobii. Tak, dostawali �wira na punkcie dziewczyn, zw�aszcza po d�ugim rejsie. Bali si� promieniowania, ale niespecjalnie. Wszyscy m�wili, �e azbest jest gorszy.- Ile ju� czasu jeste� w Marynarce, Jack? Nie otwieraj�c oczu Sorensen wymamrota�:- Za d�ugo.- Za�o�� si�, �e jeste� zawodowcem. Inaczej nie mia�by� tego tatua�u.- Pewnej nocy w Tokio mia�em troch� za bardzo w czubie. To si� zdarza.Zachichota�a.- Wy podwodniacy wszyscy jeste�cie troch� zwariowani, wiesz? Ale ty jeste� jedynym opalonym podwodniakiem, jakiego zdarzy�o mi si� spotka�.U�miechn�� si�.- Podoba ci si� to?- Wygl�dasz jakby� by� surferem z Kalifornii.- Pud�o. Jestem z Oakland. To te� Kalifornia, ale s� tam tylko bagna, gdzie r�ni faceci strzelaj� do kaczek i obserwuj� ich p�ywaj�ce truch�a. To moje rodzinne miasto, ale nigdy tam nie wracam.- Poczekaj, pozw�l mi zgadn��. Tw�j aktualny adres masz wypisany na piersi, tak?- Tak.- SSN 593. To tw�j okr�t?- USS �Barracuda�. Jedna jedyna.- Jeste� zawodowcem, Sorensen. Przyznaj si�. Otworzy� oczy i spojrza� na ni�.- Wszyscy jeste�my zawodowcami, co do jednego. Ty te�. - Znowu zamkn�� oczy. - Kt�ra godzina?- Trzecia rano.- S�uchaj, b�d� grzeczn� dziewczynk� i daj mi jeszcze pospa� godzink�. Obud� mnie o czwartej.- Na pewno, marynarzu.S�ucha� jak wy�lizguje si� z ��ka, przechodzi przez pok�j i nalewa sobie drinka: l�d, whiskey, woda. Z zewn�trz dobiega�y zgrzyty i warkot �mieciarki. Sorensen naci�gn�� poduszk� na g�ow�.Lorraine s�czy�a drinka i patrzy�a na nagiego m�czyzn�. Rzuca� si� na ��ku, jakby niepokoi�y go z�e sny.Suzy powiedzia�a jej, �e Sorensen odwiedza� jej weso�y domek zazwyczaj raz, dwa razy do roku, zwykle w noc poprzedzaj�c� wyj�cie �Barracudy� na patrol. Tego wieczora ofiarowa� Suzy jedwabne kimono, t�umacz�c, �e w�a�nie wr�ci� z dwudniowej podr�y do Japonii. Na g�rze napi� si� i rozlu�ni�. Ku zachwytowi Lorraine pokaza� jej miniaturowy magnetofon kasetowy, kt�ry przywi�z� z Tokio. Sprz�t mie�ci� si� swobodnie w kieszeni kurtki, Sorensen mia� te� tuzin cieniutkich ta�m. Przez ca�y wiecz�r s�uchali Fatsa Domino, Mose Allison, Beethovena, Hoyta Axtona i Grateful Dead.Gdy Sorensen spa�, znalaz�a ta�m� z piosenkami Hoyta Axtona i s�ucha�a jak �piewa o wyrzutkach ... [ Pobierz całość w formacie PDF ]