Poradnik księżycowy 2016rok, DOM i OGRÓD
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->~Ukazujesięod 1993~NR 2/2015CenafNDEX 37993X~~·~@NAJLEPSZE DNI SIEWÓWPRZEPOWIEDNIE POGODY 2016DNI NAJLEPSZYCHBRAŃ,RECEPTY ZIELARSKIEPORADY DLA ZDROWIA I URODYc•MAGDALENA?.~.?2~~PRZYBYLAK-ZDANOWICZ~.Od autorkiMottoZbieranie czarnychjagódzbieranie spadajqcychkasztanówzbieranieróżtonaszeradościna codzieńpodobne jak kaczki nawodzieod zawszedojużJanl\vardowski„Jeszczejednalitania"RADOŚĆ PŁYNĄCAZ NATURYCorazwięcejosóbpragnie kontaktuznaturą:chcemieć dzialkę,ogród, domnawsi.Tentrend widoczny jestzwłaszczawdużychmiastach, które podczasweekendówwyludniająsię.Jednak nie wszyscymogąsobiepozwolićna spelnieniemarzeńiciąglewyjazdy.Dlategopowszechne stajesięogrodnictwomiejskieitworzenie przezmieszkańców użytecznychogrodów. Grupyzapaleńcówprzeobrażają miejską przestrzeńwnaturalneekoogrody,gdziewśródroślinozdobnych,kwiatówczęstowysiewanesąrównieżwarzywaiziola.Stosujesięw nichróżnetechnikiimetody uprawy.Jednąznich jest wykorzystanie perma-kulturowej uprawyroślin,ścielenie grządek slomą,budowaniezagonówpodwyższonych,kompostowanieetc.Kolektywnapielęgnacjaprzyrody, atakżewspólnedziałaniejednoczyłudzii pokazuje,żepracazżywąmaterią może byćoryginalnym,ciekawym ipouczającymwyzwaniemzwłaszczawmieście.Wiele przedszkoli iszkółw calymkraju wracatakżedozakładaniaipielęgnowaniaogródków. Edukacja ekologiczna sprawia,żedzieci-„mali ogrodnicy"jużodnajmłodszychlatuczą sięszacunkudoroślin,poznajątajnikiichuprawy,by potemw szkolnejstołówceskosztowaćzdrowychdańzwyhodowanychsamodzielnieziół,owocówiwarzyw.Jednązform kontaktuznaturąjesttakżeogrodnictwo balkonowe, któreznajdujepokaźnąrzeszęentuzjastów. Boprzecieżnic tak niecieszyjakwłasnoręczniewyhodowanekwiaty,zioł a,fasole,sałaty,pomidory,ogórki,anawet dynie i cukinie.Bezpośrednikontaktzprzyrodą umożliwiają takżerolnicy iogrodnicy ekologiczny,którzyzapraszająmieszczuchów doswoich gospodarstw,by moglizobaczyć,czymjest prawdziwapraca na roli i jak potrafirelaksować,„naładowaćbaterie".Ten kto takpopracował,wie,jakłatwopodczas pracy fizycznejzapominasięo „miejskichproblemach".Częstociężkafizyczna praca, wiejska cisza, proste jedzenieibezpośrednikontaktznaturą potrafiązdziałaćcudawnaszejpsychice. Dlatego wartorozwijaćipopieraćwszelkieinicjatywy, któreumożliwiająkontaktpośredni łub bezpośredniznaturą...bo tylkoonadajeprawdziwą radość!DziękujęwszystkimCzytelnikom zalicznelisty,telefony, maileprzesłanedo redakcji,atakżezacenne uwagi isugestiena temat poradnika.Cieszę się, żecorazwięcejosóbpo-twierdza,żedawnawiedzadotyczącawykorzystania rytmówKsiężycajest pomocna i przy-·nos i rezultaty.Będę wdzięcznazakolejnePaństwacenneuwagii obserwacje m.in. na stroniewww.poradnikksiezycowy.plorazna profilu Poradnika na FacebookufiEkologicznyPoradnikKsiężycowy(DlaDTS JMJZP)ZsercaCzytelników pozdrawiamMAGDALENA PRZYBYLAK-ZDANOWICZ3OGÓLNE ZASADYPOSŁUGIWANIA SIĘPORADNIKIEMludowedotycząceczasupracgospodarskich,zajęćogrodniczych,dojść można łatwodowniosku,żezawszezasadnicze znaczenieprzypisywano rytmowisłonecznemuiksiężycowemuwyznaczonemujegogłównymi,bardzowidocznymi fazami-nowiem(Księżycznikacałkowicie)ipełnią.Podobnezdanie odwieków mieli dawniastronomowiei uczeni,ogrodnicy,rolnicy. Wyniki ichobserwacjinazwanokosmobiologiąalbokosmoekologią.Zaświele jejprawidełdajesięjużweryfikowaćwbadaniachnauko-wych.Oczywiście najłatwiejwykazano silnyiznaczący wpływSłoi1canaprzyrodę,rośliny,zwierzęta,pogodę,warsztatpracyrolnikaiogrodnika. Trudniejpostępujeudowodnienie tegow odni esieniudorytmówKsiężyca.Niemniejnaukowo dowiedzionorównież,żeSrebrnyGlob bywaodpowiedzialnyza stany emocjonalneludzi, decydujeteżoszybkościwzrosturoślin,krążeniusoków, zachowaniachzwierząt.Wpływtenczęstouznajesięzarównieważny,jakdziałanieSłońca.Niektórzybadaczesądząnawet,żebez niegożyciełudziiprzyrodybyłobyniemożliwe.Zgłębiając mądrościwięc,jeżelimusimywysiaćnp.zboża,warzywaliściowe,tozawszelepiej tozrobićnawetwnieodpowiednim dniu,w odpowiedniejkwadrze,wtrakcie przybywaniaKsiężyca, niżnaprzykładw bardzo korzystnym dniu,alejużprzyubywającym Księżycu.Rytm rocznyJest tonajważniejszyrytmdlarolnika, ogrodnika,hodowcy. Wyznaczago obiegSłoi1cananiebie,jegowysokośćnad horyzontem i pojawianiesięwokreślonychznakach zodiaku.Rytm ten najbardziejwpływanawzrostroślinirozwójzwierząt.RYTMMIESIĘCZNY- FAZYKSIĘŻYCAW rytmicemiesięcznejszczególna rolaprzypadaKsiężycowiifazom, wjakichsięonznajduje.Wporadnikuksiężycowymoznaczone onezostaływsposóbwyraźny.Oznaczeniasymbolirysunkowychzn ajdują sięwkoi1cowejczęściwstępu.NóweNów to czas niewidocznegoKsiężyca,któryznajdujesięmiędzySłońcemiZiemią.zregułynie dostrzegamysierpu Srebrnego Globuprzez trzy dni. Wtedyteżlepiejwstrzy-mywaćsięodsiewów, sadzenia.Całkowicieniekorzystny jestsiewdokładniewdniu nowiu,zwła szczagdydodatkowo jestwtedyzaćmienie.KOLEJNOŚĆPRZESTRZEGANIA RYTMÓWNajpierwpatrzmy naSłońceNatura takzostałastworzona,żepierwszym inajważniejszymrytmem,którego trzebaprzestrzegaćwciąguroku,jest rytmsłoneczny.Przedewszystkimwięc obserwacjęprocesówrozwojowychroślini rozrodczychzwierząt,np.związanychzwczesnąlubpóźną wiosną,postawićtrzebanapierwszym miejscu.Jeżeliniebędziemyprzestrzegaćrytmu rocznego,co znajduj eteżwyraznp.wprzytaczanychludowychprognostykach,przysłowiach,m.in.dotyczącychsiewu,toczęstopróby naprawysytuacjiwynikającychz cykliksiężycowych,którestojąwdrugiejkolejności,niezawszebędąskuteczne. Takwięc,kiedy trzeba do-konywaćwyboru,zawszebardziejdecydującypowinienbyćcyklsłoneczny.Ijeżelizachodzikoniecznośćwysianiaroś lin-·botegowymaga stanpogody,obserwowanyroz-wójzjawiskprzyrodniczych, m.in. wegetacji,gleby,choćnaprzykład kłócisięto wjakimśstopniu zrytmemksiężycowym,boten najkorzystniejszybyłbynp.zadwatygodnie-tojednak mimowszystko w takichprzypadkachwypadadaćpierwszei1stwoważni ejszemurocznemu cyklowisłonecznemu.To jestbardzoważnareguła,o której zawszetrzeba pa-miętać,gdypojawiająsiędylematy.KsiężycPełniaQKsiężycjaśniejewpełnymblasku na niebie, jestokrągły,jasny, doskonalewidocznynawieczornymniebie,zaśnajwyżejnapołudniowejstronienieba pojawiasięo godzinie24.Dziei1pełniprzeważnietakżeniesprzyjasiewom,zwłaszczagdypołączonyjestzzaćmieniem,choćpewnewyjątkiodtejregułysąwporadnikuksiężycowymzaznaczone.DzieńI kwadry ) i III kwadry([Wtychdniachrównieżlepiejwstrzymać sięodsiewu,sadzenia.Wizualnie naniebiepojawiają sięwyraźnepolówki kola.Księżyc przybywający-nówpełniae„ow drugiejkolejnościTesameregułyizasadyobowiązująprzymiesięcznymcyklunów-pełnia.Tutajważniejszejest to,czyKsiężycaakuratprzybywa,czyubywa,i jestw odpowiedniej kwadrze,niżto,czy akuratjestwbardzo korzystnymznakunp. dosiania alboprzesadzania. TakJest togeneralnienajodpowiedniejszyczasdosiania, sadzeniaroślinjednorocznych,szczególnietychwydającychowoce,plony nadziemią.Jesttorównieżczaskorzystny doprzesadzania drzewowocowych, atakżeścinaniazrazówiszczepienia.Wtedyteżzbieramyzioła liściowe,kwiaty,warzywaliściowe,owoce.Wporadnikuksiężycowymoznaczonogopionową linią ciągłą pojedyncząipodwójną.Badania naukowedowodzą,żewtymczasierośliny wydająceplony nadziemiąrosnąszczególnie szybko,nasionalepiejkiełkują.Wtedyteższybciejrosnągrzyby.Wizualniena niebieKsiężycgrubieje,dopełniasię,dążydopełni,przybierakształtliterki„D" ocorazwiększymbrzuszku.45KsięŻyc ubywający-pełnianówo„eJesttonajlepszyczasdosadzeni a,rów nieżsiani aroślinwieloletni chowocującychpodziemią.Wtedyteżprzesadzamyroślinywieloletnie byliny, cebule. Korzystniew tym okresiejestzbi eraćroś linyowocuj ącepodzi emią,wszelkiebulwy,korzenie,cebule, atakżekorzenieziół .Zbiorymożna,wprzec iwieństwiedosiewów,kontynuować ażdo nowiu. Okres tenpozostaje niezakreskowany orazczęściowozaznaczonypionową liniąprzerywaną.Wizualnie na niebieKsiężyccienieje, przybierakształtliterki „C". Jegowgłębieniez dnia nadzień zwiększa się.zpowodzeniemsiać możnatakżewszystkieroś liny liściowe,anawetkorzenioweplonuj ącew danym roku. Jest to dobryczasdo wykonywania przetworów, pieczenia chl eba, ciast.Wtedyteżwarto szczególniewykonywaćopryski przeciwchorobom grzybowym.Kwadrakorzenia~Wyznaczająodcinek czasuubywającegoKs iężycamięd zypełni ąaIIIkwadrą (widać-literka„C").Fragment ten pozostajeniezakreskowany.Najlepszyokresdosiani a, sadzeniaroś lin plonuj ącychpodziemi ą,korzeni owych, cebulowych, wielo-letnich bylin kwiatowych, np.rzepy,brukwi, buraczków, rzodkiewki,cebuli,dalii, piwoniiitp. Wtymokresiezaczynamy zbioryroślinkorzeniowych ikontynuujemyażdo nowiu.połowę Księżyc aPerigeum - Apogeum -węzłyWporadnikuksiężycowymzaznaczonotakżedni,wktórychKs iężyc zbli ża sięnaj-bardziejdoZiemi-jest wnajbliższej odl egłościPG (Perigeum) i najbardziejodsuwasię-jestwnajwiększej odl egłościAg (Apogeum).Dz ieńPerigeumwzależnośc iodpozycjiKs iężycabywa uznawanyta kżeza mniejsprzyjaj ącysiewom. OznaczonoteżsymbolamiWSO i WSGwęzły Księżyca.Kwadra uprawy\WyznaczajączasubywającegoKs iężycamięd zyIIIkwadrąinowiem. Fragmenttenzakreskowany jestpionową linią przerywaną.Ostatnie7dni bywa niestosownedosie-wówisadzenia.Jest tozaśnajkorzystniejszy czasdowykonywani a zabiegówuprawowychwogródkachi na polach. Wtedyteżniszczysięchwasty,zwalczaintensywnieszkodniki.W kwadrze tejtakżenawozimyglebę,zasil amyrośliny.Jest to bardzo dobryokresdozbioruroślinkorzeniowych,cebul,ziółkorzeniowych-zwłaszczanadłuższeprzechowywanie(okresyzostałyoznaczone rysunkamimałychkorzeni).RYTM TYGODNIOWY KWADRKSIĘŻYCAWrytmi cemiesięczn ej decyduj ąceznaczeni eprzypisujesię głów nymfazomnow iuipełni.Jednakważnyjestrów nieżrytm tygodniowy, siedmiodniowy, wyznaczonyprzezposzczególnekwadryKs iężyca.Wyznaczajągo napisy kwadraliś cia,kwadra owocu,kwadra korzenia, kwadra uprawy. Wekologicznymporadnikuksiężycowymtozróżnicowanieposzczególnychczterech odcinków cyklumiesięcznegobardzoułatw ia obj aśn ieni eterminuróżnychprac,zwł aszczaw ogrodachi na polach,choćniecokłócisięz ofi cj alnymnazewnictwemastronomi cznym.JAKPLANOWAĆSIEWY, SADZENIE I ZBIORY?Warzywairośliny liściasteroś lin,Kwa draliścia#Obejmujeona odcinek czasu wyznaczonynowiem i Ikwadrą(Księżycaprzybywa).Fragmentzaznaczonypojedynczą pionową linią ciągłą.Jest to najlepszy czas dosiani ai sadzeni aroślin plon uj ącychnadziemi ąomięsistych liściach,np.salat,kapust,szpina-ków.Możnata kżewtedy zpowodzeniemzbi eraćipozyskiwaćterośliny.Jest toró wnieżkorzystny okresdo podlewania.zktórych jadalne(takżew formi epaszy)są częścinadziemne-liście,łodyg i,pędy,kwiaty (np.kapusty, kalafiory,sałaty)-najlepiejprzeprowadzaćw czasie od nowiu dopełni(okres zaznaczonylinią ciągłą);szczególn iejedna k ko-rzystny bywa czas po nowiu i kwadraliścia.Naj lepiejwybi eraćwtedydnizaznaczoneznaczkiem siewuisadzonki .Dni najlepsze dozbioru,np.sałat,kapust,szparagów,ziółli-ściowychzostałyoznaczonemałymiznaczkamiliści.Do prac pozakwadramiliściaiowocuw trzec iejko lejnościmożna wybi eraćkwa drękorzenia.Prace najlepiejwykonywaćprzedpo łudniem ,jaknajwcze śniejrankiem.Siew, sadzenieZboża,warzywa iroślinyowocoweKwadra owocu -Wyznaczająodcinekprzy bywaj ącegoKsiężycamięd zyIkwad rą (widaćpołowęKs iężyca-literka„D") apełnią.Fragment zaznaczonypodwójną pionową linią ciągłą.Najlepszy okresdosiani a, sadzeniaroślin plonującychnadziemiąojadalnych owocach,awięcpomidorów,fasoli, bobu,grochu,kabaczków,ogórków,zb óż,wieluziół ,drzewowocowych, kwiatów.Wtedyzbiory owoców,ziół sąnajkorzystniej sze.Jest toteżdobryczasdościnaniazrazów, szczepienia.W kwadrzeowocu, szczególnie 2-3dni przedpełnią,Wszelkiezboża,rośliny strączkowe:grochy, fasole,takżeogórki,dynie, pom idory,roślinyjagodowe,drzewa i krzewyowocowe-siejemy, sadzimy, przesadza my w czasieprzy bywającego Ks iężyca(okres zaznaczonylinią ciągłą),szczególniejednakmięd zyIkwadrąipełnią,w kwadrze owocu (podwójna liniaciągła).Wybi erać„dninaj korzyst-niejsze", zaznaczone znaczkiemsiewuisadzonki.Pracewykonywaćod ranadogodzinpo południowych.Imbliżej pełni,tym lepiej termin pracprzesu waćbardziejkugodzinompopołudniowym .Zbiory owoców, jakrównieżwarzyw owocowych,np. pomidorów,fasoli,najlepiejdo konywaćpopołudniu,wdzieńsłon eczn ywdniachoznaczonych ma-67rysunkiem owocu. Nasionarównieżnajkorzystniejpozys kiwaćwdzieńsłon ecznyi popołudniu,zwłaszczaprzeznaczonedodalszegosiewu.Dodatkowozawszewarto jesolidniewysuszyć,najlepiej nasłońcu .Pamiętajmybowiem,żenasionazbieraneprzedpełniąwkwadrzeowocumaj ąw sobiewielewartościowychsubstancji,alesąprzyokazjiwil gotniejszei bardziej podatne nachorobygrzybowe,pleśni eni e.Jeżelinie udasięsiewówwykonaćw kwadrze owocu,ewentualnie w kwadrzeliścia,możnajerówn ieżprzeprowadzaćwkwadrze korzenia(najlep iej2-4dni popełni).Niecoinnąkolejnośćpracwartozach owaćprzy zbiorach.Gdynieudasięichprzeprowadzićwkwadrzeowocu,możnajekontynuowaćjeszcze w kwadrze korzenia,potemw kwadrzeliściaponowiu.Taregułaszczególniedotyczynasionroślin,zbóżprzeznaczonych dowysiewu,prze-chowywania. Tezbierane popełnisąbardziejsuche.Tutaj dygresja-przekazyludoweczęstomówiły,byzboża zwozi ćzpól przed nowiem(wkwadrze uprawy). Tomiałogłębokisens.Poprostuskoszoneprzedpełniąlubtużponiejzbożewciągutygodnia, dwóch dobrzewy-schłowczasieubywaniaKs iężycai potem lepiejsięprzechowywałow stogachistodołach.RoślinyłymUprawa gleby,nawożenieWszelkieczynnościzwiązanezuprawągleby,przygotowaniemgrząd ek,pól,kopanie,orki,prace przykompostowaniu,nawożenienajlepiejwykonywaćprzyubywającymKsiężycuszczególniemiędzy111kwadrąi nowiem w kwadrze uprawy lub w okolicachnowiu.Okres tenzaznaczonyjestlinią przerywa ną..PodlewanieZmiany faz wznacznymstopniuwpływająnastanpogody,wielkośćiczęstotliwośćopadów,wilgotnośćpowietrza,wchłania niewodyprzezniektórerośliny,nasiona itp.Tezależnościwartowykorzystać,ustalającrytmpodlewan ia.Otóżgeneralnieroślinomw ogrodachnależy dostarczaćwięcejwody doglebyw czasie przybywaniaKsiężycamiędzynowiem ipelnią.Najobficiej jednakwinniśmypodlewaćtużponowi uwkwadrzeliścia(wpierwszym tygodniupo nowiu). Wkażdymprzypadkupreferowaćtrzebateżdni pochmurne, gdy panujeniższe ciśnieniepowietrza.kwiatowe iziołazioła,Zwalczanie chwastów i szkodnikówtenajlepiejwykonywaćprzyubywającymKsiężycumiędzypełniąi nowiem,najlepiejteżwkwadrzeuprawy,szczególniew dni oznaczonełopatką.Dozwalczaniame-chanicznego,ścinaniaitp.chwastów, gdyjużwyd ająonekwiaty,zawiązuj ąnasiona,mająliście,dobrybywateżokrespełni.Czynnościzktórychzbieramykwiaty iziele, orazjednorocznekw iatyozdobneprzesadzać,ścinać, suszyćnajlepiej przyprzybywającym Księżycu,szczególniejednakmiędzyIkwadrąapełniąwkwadrze owocu,wnastępn ejkolejnościwkwadrze korze-nia. Przysadzeniu, sianiukwiatówcebul owych,bylinowychobowiązujązasadyjakprzyroślinachkorzeniowych.RoślinyWszelkiekorzenioweZwalczanie chorób grzybowych·Najlepszyczasdoprofilaktycznychi najskuteczniejszychzabiegów ochronnychjestwkwadrze przedpełniąitużpopełni.Dnioznaczonezostałyrysunkam igrzybów.Wszelkierośliny„rodząceowocepodziem ią",korzeniowe, cebulowe,kłączowe,bul-wiaste-m.in.szparagi, topinambur, ziemniaki,buraki,selery,marchew,cebula,kwiatycebulowe,bylinowe,takżezioła,zktórychzbieramykorzenie-siejemy,przesadzamywczasieubywającego Księżyca,najlepiejmiędzy pelniąaIIIkwadrąw kwadrze ko-rzenia (wporadnikuodcinekbez linii).Wybieraćszczególniednizaznaczone znaczkiemsiewuisadzenia.Zasiewyroślinkorzeniowychwykonuj esięnajlepiejprzedpołudniem.Nasiona zroślinkorzeniowych,cebulowychzbieramypodobniejakinnenasiona.Jeślipracnieudasięwykonaćwkwadrze korzenia,możnajeprzesunąćnapoczątekkwadryuprawy,wtrzeciejkolejnoścido kwadryliścia.Zbiórroślin plonującychpodziemiązpowodzeniemmożna wy konywaćw calymokresieubywaniaKsiężycadonowiu. Korzenie,cebulenadłuższeprzechowanie,w tymziołakorzeniowe,naj lepiejjednakpozyskiwaćprzed nowiemwIVkwadrze.Wtedyporądnianaj odpowiedniej sządozbiorów jestpopołudnie,imbliżejwieczorutymlepiej.RoślinySzczepienie drzew, ukorzenianie sadzonekZrazydoszczepienia pozyskujemywokresiewzmożonego krążeniasoków wroślinach,czyliw czasieprzybywaniaKs iężyca,najlepiej blisko pelni.Samo szczepienieprzepro-wadzamytużprzedpelniąlubtużpo niej.Ukorzenianiezrazów, sadzonek zielonychkwiatów,krzewów,roślindoniczkowych najlepiejprzeprowadzaćpopełniw kwadrzekorzenia(braklin ii)wdniach oznaczonychznaczkiem sadzonki.Wtradycji ludowejga-łąz kiroślinwtykanom.in.wziemięw Wielkim Tygodniu,czyliwokresiepopełni,np.takukorzen ianogałązkibukszpanu,którymidekorowanoświęconkę.Cięciedrzew i krzewówkorzeniowe jednoroczneTeczynn ościw zasadziewykonujesięprzyubywającymKs iężycu.Najlepiejprzednowiem w kwadrze uprawy.Tareguładotyczyteżcięcia żywoplotów.dosiewuroślinkorzeni owych, cebul owych,pozyskiwanychwciągudanegorokuna leżysiędodatkowewyjaśnienie.Jeżelipozyskujemy jeznasion,gdydodatkowozależynamnaszybkichplonachi nie mamyzamiaruprzechowywaćkorzeni,cebul,towiosenne siewymożnateż przeprowadzać międzynowiemi Ikwadrąwkwadrzeliścia,ewentualnietakżew2-3dni przedpełniąwkwadrzeowocu.OdnośnieŚcinaniedrzewŚcinaniedrzew,szczególnie starszych,bogatychwżywicę,zprzeznacz~niemnabu-dulec,użytkowaniedłuższeprzeprowadzasięwczasie przybywaniaKsiężyca,imbliżejpelni tym lepiej.Jeżelizkoleizależynam, by drewnoopałoweszybkowysychało,lepiej89
[ Pobierz całość w formacie PDF ]