Pogromcy Piwnych Mitów - Po prostu piwny smak cz.2, Literatura, Piwo, Maciej Chołdrych - Piwoznawcy
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
30
maj 2011
R
YNKI
A
LKOHOLOWE
PIWO
Pogromcy Piwnych Mitów
Po prostu piwny smak
część 2
Maciej Chołdrych,
www.piwoznawcy.pl
W tym miesiącu doszliśmy do upragnio
nego finału, czyli zmysłów nam najbliższych
– węchu i smaku. Kiedy zamierzamy napić
się piwa, zbliżmy je do ust, wtedy oddycha
jąc, wąchamy je mimo woli. Tak więc zapach
zawsze wyprzedza smak o kilka długości.
Zmysł węchu to najbardziej rozbudowany
i jednocześnie najmniej poznany ze wszyst
kich zmysłów jakimi obdarzyła nas natura.
Jako gatunek ludzki i tak jesteśmy w tym ob
szarze mocno upośledzeni, warto jednak
umiejętnie posługiwać się tym, czym zostali
śmy obdarzeni, by cieszyć się każdą kulinar
ną chwilą i okazją. Tak więc należy w końcu
postawić tę śmiałą teorię, że piwo należy
wąchać. I chociaż wiele nieuświadomionych
osób może to uznać za rodzaj zboczenia, to
w poniższych wersach zamierzam udowod
nić, że naprawdę warto to robić.
Smak.
Jeżeli zgodnie z zaleceniem cały
czas macie przed sobą piwo i postępujecie
zgodnie z instrukcją, to nadszedł czas na
grody. Nagrody w postaci możliwości użycia
zmysłu smaku. Bo chociaż mamy wiele
zmysłów, to właśnie smak odpowiada za
przenoszenie odczuć związanych z zaspo
kajaniem pragnienia i orzeźwianiem. Na py
tanie, ile znamy smaków, większość prze
ciętnych piwoszy rzuca liczbami od
kilkunastu do setek tysięcy. Tak naprawdę
jednak smak jest zmysłem dużo bardziej
prozaicznym. Język, którym wyczuwamy
smaki, zaopatrzony jest w kubki smakowe,
które przenoszą bodźce. Ich charakter od
czytywany jest w mózgu. Kubki te zdolne są
do odczytywania 4 podstawowych smaków:
słodkiego, gorzkiego, kwaśnego i słonego.
Naukowcy mówią jeszcze o smaku mięsnym
(umami), nie dotyczy on jednak piwa, toteż
możemy go pominąć. Trzy ze smaków (słod
ki, gorzki i kwaśny) są obecne w każdym pi
wie na świecie. Słony tylko w nielicznych,
o czym przeczytacie w odpowiednim czasie.
Istnieje teoria, zgodnie z którą kubki smako
we są tak rozmieszczone, że każdy z obsza
rów języka wyczuwa inne smak. I tak kolejno
– koniuszek języka wyczuwa smak słodki,
boki – kwaśny i słony, tył języka zaś od
powiada za wyczuwanie smaku gorzkiego.
Stąd też degustowanie piwa cechuje się ko
niecznością jego przełykania, by mogło ono
znaleźć się w tylnej części jamy ustnej i po
zwolić na ocenę jakości chmielowej gorycz
ki. Od lat jest to przyczyną nieskrywanej
radości degustatorów piwa i ich poczucia
wyższości względem kiperów wina, którzy
dość często je wypluwają. O nieszczęśni.
Doświadczenie:
weź kawałek cytryny
i połóż go na środku języka, tak by nie doty
kał jego boków. Zauważysz, że smak kwa
śny poczujesz dopiero wtedy, gdy sok spły
nie na kubki smakowe ułożone na bokach
języka. Teraz weź szklankę piwa i zanurz
w niej koniuszek języka. Poczujesz dotknię
cie słodyczy bez cienia goryczy.
Porada:
kiedy degustujesz piwo, weź
duży łyk do ust i potrzymaj chwilę, pozwala
jąc zetknąć się mu ze wszystkimi obszarami
języka. Tylko w ten sposób odczytasz prawi
dłowo wszystkie smaki.
Szósty zmysł.
Tym sposobem dotarli
śmy prawie do końca zmysłowej podróży.
Uważny Czytelnik z pewnością zauważył,
że na początku obiecałem 6 zmysłów, tym
czasem dotychczas poruszyliśmy kwestię 5
z nich. Na deser został nam czynnik, który
być może nie do końca jest zmysłem, jed
nak jego funkcjonalność nakazuje go tak
nazywać. Jest to nerw trójdzielny nazywany
także zmysłem bólu. W tym miejscu spieszę
uspokoić świadomych piwoszy, że nie bę
dziemy poruszać tu tematów bólu dnia
następnego, przemijania etc. Wspomnieć
za to należy o takiej właściwości piwa, jak
nagazowanie. Właściwości orzeźwiające
piwa, to oprócz cech smakowych i zapa
chowych oczywiście także nasycenie dwu
tlenkiem węgla, czyli popularnymi bąbelka
mi. To co czujemy pijąc napoje gazowane,
a więc i piwo, to m.in. delikatne kłucie
i szczypanie. Nie jest to ani smak, ani za
pach. Za wszystkie te drobne masochi
styczne przyjemności odpowiada właśnie
zmysł bólu, dając nam orzeźwienie w po
staci tysięcy kłujących igiełek.
Doświadczenie:
weź łyk zimnego piwa
i trzymając je w zamkniętych ustach, dotknij
koniuszkiem języka podniebienia. Pod ję
zykiem poczujesz intensywne szczypanie
i kłucie musującego dwutlenku węgla, które
nie pozostawia wątpliwości co do działania
zmysłu bólu, dzięki któremu piwo orzeźwia
nas w gorące, letnie popołudnia.
*
Tak więc omówiliśmy pokrótce wszystkie
zmysły biorące udział w profesjonalnej oce
nie piwa. Należy jednak zdawać sobie spra
wę, że nawet najznakomitsza teoria bez
praktyki nic nie znaczy. Jeżeli karnie wyko
naliście wszystkie ćwiczenia, to jesteście
przygotowani do tych dalszych, które wy
magają wąchania, słuchania, smakowania
wielu różnych gatunków piwa. To niekoń
cząca się przygoda z sensorycznym, piw
nym światem.
Węch.
Analizy chemiczne dowodzą, że
piwo zawierać może nawet 850 różnych
związków, z których większość posiada ja
kiś dający się sklasyfikować zapach. Senso
ryka piwa zna 45 grup związków zapacho
wych, których podłoże w mniejszym lub
większym stopniu jest rozpoznane, i kilka
dziesiąt podgrup, w których spotykamy set
ki zapachów mających różny wpływ na kre
owanie zapachu różnych gatunków piwa.
To, co sprawia, że potrafimy je rozpozna
wać, to umiejętność zapamiętywania zapa
chów i ich odtwarzania. Fakt, że możemy
wyobrazić sobie jak pachnie mleko, sok po
marańczowy czy piwo dowodzi, że kiedyś
musieliśmy się tego nauczyć.
Ćwiczenie:
usiądź w absolutnej ciszy
i postaraj się wyobrazić sobie następujące
zapachy: mleko z miodem, kalafior,
masło. Prawda, że nie jest to ła
twe? To dlatego, że nigdy nie
traktowaliśmy tych produktów jako
zbioru zapachów, ale jako całościo
wy zapach mleka z miodem, masła
czy kalafiora. Tym trudniej będzie
uwierzyć, że każde piwo zawiera
wszystkie wymienione zapachy i jest to
całkowicie naturalne.
■
[ Pobierz całość w formacie PDF ]