Podracki Figle z językiem, KNIGI, książki 1700 autorów, KSIĄŻKI, naukowe02wrzesień2003, język polski
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
PolszczyznanamPORADNIK J�ZYKOWY DLA KA�DEGOpod redakcj� JERZEGO PODRACKIEGO111.11Tomasz Bereda Maria Dolacka i Halina Marsza�ek � Jerzy Podracki Anna Strza�kowska Ma�gorzata WodiczkoWydawnictwo MEDIUMSPIS TRE�CIWst�p (J. Podracki) ................................ 9ROZDZIA� PIERWSZYTroch� teorii(Jerzy Podracki)J�zyk i jego funkcje .............................. 11Funkcja komunikatywna (14) Funkcja ekspresywna (14) Funkcja impresywna (15) Funkcja poetycka (15) Funkcja symboliczna (16)Co to jest b��d j�zykowy? . .......................... 16Czy wszyscy i wsz�dzie m�wimy jednakowo? .............. 20ROZDZIA� DRUGIJak wymawiamy wyrazy?(Tomasz Bereda)Kilka uwag wst�pnych ............................ 25W poszukiwaniu zasad poprawnej wymowy ................. 25Jeszcze par� informacji ............................ 26K�opoty z g�oskami nosowymi ........................ 27Wymowa � i � ................................. 27Wymowa po��cze� typu on, om przed sp�g�oskami szczelinowymi ..... 29Tajemnicza g�oska r) .............................. 30Wymowa niekt�rych sp�g�osek ...................... 30G czy g', kcT.yk'7 ............................... 30Czy rozr�niamy w wymowie ch i h? ..................... 31� potrzebne i niepotrzebne .......................... 32Trudne po��czenia g�osek .......................... 32Wymowa wyraz�w typu biologia, priorytet .................. 32Wymowa grup samog�oskowych typu ea, au, ai ............... 33Przyimki rozszerzone o dodatkowe e ..................... 34Sp�g�oska d�wi�czna czy bezd�wi�czna ................. 35Wyrazy typu ofensywa, striptizerka ..................... 35W po sp�g�osce bezd�wi�cznej ........................ 36Upodobnienia mi�dzywyrazowe sp�g�osek ................. 36Inne upodobnienia .............................. 37Grupy trz, drz i d� ............................... 38Z przed sp�g�oskami mi�kkimi oraz przed sz, z, cz ............. 39O uproszczeniach ............................... 39Przyrostki -wski, -uistwo ........................... 40Jak wymawia� wyrazy siad�, ziarnko itp.? .................. 40Uproszczenia grup sp�g�oskowych w liczebnikach ............. 41Wp�yw wymowy gwarowej ......................... 41Nie zawsze na przedostatniej sylabie (czyli o akcencie) ........ 42Akcent wyraz�w typu czytali�my, pisa�bym, osiemset ........... 42Formy pierwszej i drugiej osoby liozby mnogiej czasu przesz�ego (widzieli�my, widzieli�cie) (42) Formy trybu warunkowego (42) Liczebniki typu czterysta, pi��set (43) Wyrazy z przyciskiem na trzeciej sylabie od ko�ca ............. 43Wyrazy zapo�yczone zako�czane na -ika, -yka (43) Wyrazy pochodzenia obcego zako�czone na -ik, -yk (43) Inne wyrazy pochodzenia obcego (44) Wyrazy z akcentem na ostatniej sylabie ................... 44Akcent chwiejny . . /............................ 45Wyrazy nie maj�ce samodzielnego akcentu ................. 45Akcent na pierwszeir�ylabie ......................... 46Akcent obcych nazw w�asnych oraz innych nie spolszczonych wyraz�w i wyra�e� .... i .............................. 47Wymowa nazw obcych ............................ 48Trudno�ci w przej�ciu wymowy oryginalnej ................. 48Odmiana nazwisk obcych a ich wymowa .................. 50Spolszczanie niekt�rych obcych nazw w�asnych .............. 51ROZDZIA� TRZECIZ fleksj� na ty(Maria Dolacka)J�zyk polski - trudny nie tylko dla cudzoziemc�w ..........Nazywam si�... ................................Dwa s�owa o przedstawianiu si� .......................Mam na imi� Hugo .............................. 57Odmiana polskich imion - k�opoty z mianownikiem i wo�aczem ..... 58Trudniejsze formy polskich nazwisk m�czyzn ............... 59Nazwiska zako�czone na samog�osk� -a ................. 59Nazwiska zako�czone na samog�osk� -e ................. 59Nazwiska zako�czone na samog�osk� -o ................. 60Nazwiska zako�czone na samog�osk� -i (-y)................ 61Nazwiska zako�czone na sp�g�osk� ................... 62Nazwiska wielocz�onowe .......................... 63Trudniejsze formy polskich nazwisk kobiet ................. 63Nazwiska �e�skie w postaci m�skiej ................... 63Nazwiska zako�czone na -owa, -�wna, -ina (-yna), -anka ........ 64Nazwiska typu Zimny ........................... 65Nazwiska dwucz�onowe .......................... 66Czy odmienia� imiona i nazwiska cudzoziemc�w? ............. 66Mieszkam w... ................................. 70Polskie nazwy miejscowe s� odmienne .................... 70W Jaros�awiu, w Karczewie, w Go�dapi ................... 71W Limanowej, w Cz�stochowie, w Charzykowach .............. 73W Zakopanem ................................. 74W Bia�ej Podlaskiej, w Bia�ymstoku ..................... 75Czy odmienia� obce nazwy miejscowe? .................... 75Kt�r� ko�c�wk� wybra� w dope�niaczu? ................... 76Wyraz znany, ale jak go odmienia�? .................... 77Rzeczowniki .................................. 77Rzeczowniki odmienne i nieodmienne ................... 77Rzeczowniki o niepe�nej odmianie ..................... 79Trudniejsze formy przypadkowe ...................... 82Mianownik liczby pojedynczej (82) Dope�niacz liczby pojedynczej (83) Celownik liczby pojedynczej (84) Biernik liczby pojedynczej (85) Miejscownik liczby pojedynczej (85) Wo�acz liczby pojedynczej (86) Mianownik liczby mnogiej (86) Dope�niacz liczby mnogiej (87) Biernik liczby mnogiej (90) Narz�dnik liczby mnogiej (90) K�opotliwe rzeczowniki ............................ 91Cudzys��w (91) Statua (91) Rzeczpospolita (92) Procent (92) Wolt, gram i inne (93) Manna (93) S�dzia i hrabia (94) Oka, ucha, oczy, uszy i r�ce (94) Mieszcznin (95) Przyjaciel (96) Bu�garski lew (96) Przymiotniki .................................. 96Liczebniki ................................... 98Pi��, dziesi�� ................................. 98Pi�ty, dziesi�ty .............................. 100Pi�cioro, dziesi�cioro ........................... 101Ma�o, du�o ................................. 103P�l, pi�� dziesi�tych ............................ 104Zaimki ./.................................. 104Mi czy/mnie? ............................... 104Go czyje? ................................. 105Je czy ich? ................................. 106Te /�yto? ................................. 107Te/czy t�? ................................. 107Ka�de? .../............................... 108Osobowe formy czasownik�w ........................ 108Lubiej� i rozumiej� ............................ 109Ss� czy ssdj�? ............................... 109Wzi��e� ciy wzi�le�? ............................ 110Znikn�t/kzy znikt? ............................. 111Pielita^zy p�tla? ............................. 112Szlam, szed�em... ............................. 112�piewajmy i ta�czyjmy .......................... 113/ JROZDZIA� CZWARTYSkomplikowane konstrukcje sk�adniowe(Jerzy Podracki)Liczebniki polskie, czyli o wyrazach, z kt�rymi nikt nie mo�esobie poradzi� ...... 7 .......................... 115Daty .........../.......................... 123To wydaje si� by� niepoprawne ...................... 125Niesforne przyimki ../............................ 127Kariera przyimka dla f ............................ 128Jad� na miasto czy da miasta? ........................ 130Nie piszemy na adrejs, nie dzwonimy na numer\ .............. 133Jak pytamy o cen�y .............................. 134Okolo po�udnia i oaolo stu z�otych ...................... 134Przed laty, ale sprzed lat ........................... 135Czasowniki z r�nymi przyimkami ..................... 136Przyimki wt�rne ............................... 140Id�c przez most, wiatr zerwa� mi czapk� ................. 142Czy �atwo ��czy� zdania? .......................... 147Co z zaimkiem co? ............................... 147Co z zaimkiem kt�ry? ............................. 148Kiedy kt�ry, kiedy gdzie? ........................... 150Kiedy kt�ry, kiedy jaki? ........................... 151Co ze sp�jnikiem a? .............................. 152Jak sobie radzi� ze sp�jnikami podwojonymi? ................ 153Cz�stki �e�my, �eby�cie, co�my itp. ..................... 155ROZDZIA� PI�TYSwawole s�owotw�rcze(Anna Strzafkowska)Czy wiemy, co to jest s�owotw�rstwo? .................. 157Kr�tka kotara paliwowa ........................... 158Osi�gi techniczne ............................... 161Jak tytu�owa� kobiet�? ........................... 162Tylnie siedzenie ................................ 165Zaspakaja�, wlancza� i inne k�opoty ................... 165Wzmo�ona ogl�dalno�� ........................... 168Stopniowanie przymiotnik�w - najostatniejsze wiadomo�ci ..... 169Budapeszte�ski czy budapeszta�ski, zabrski czy zabrza�ski? .... 170ROZDZIA� SZ�STYSt�wa, s�owa, s�owa...(Halina Marszatek)S�ownictwo tworzywem j�zyka ...................... 173Dlaczego s�owa p�ataj� nam figle? .................... 176Wybieramy s�owa .............................. 177Czy znamy s�owa? .............................. 177Co lepsze - mie� w�sy czy posiada� brod�? ................ 179Mie�-posiada� ............................. 179Twierdzi� - stwierdzi� .......................... 180Liczba - ilo�� ............................... 182Przez - poprzez .............................. 182Czy mo�na oszcz�dnie szafowa�? ...................... 183Tworzymy nowe s�owa ........................... 185Umakijowa� czy umalowa�? ........................ 185S�owa zmieniaj� znaczenie ....................... 187Architekt .................................. 188Autor .................................... 188Dyrygent .................................. 189Kondycja .................................. 189Generacja...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]